TYT Matematik: Olasılık Çalışma Kağıdı
Bugün olasılık konusunu一緒に (birlikte) öğreneceğiz! Matematik bazen korkutucu görünebilir ama bu kağıtla hem eğlenecek hem de “Ben bunu yapabiliyorum!” diyeceksin. 🎯 Hazırsan başlıyoruz! Bir kalem ✏️, bir bardak su 💧 al ve rahat bir yere otur. Her soruyu çözdükten sonra kendine ufak bir ödül ver (mesela bir çikolata 🍫 ya da 5 dakika telefon molası 📱). Hadi bakalım! 🚀
(Hareketli GIF önerisi: Burada bir “zar atma” animasyonu hayal et! 🎲)
1. Olasılık Nedir? (2 Dakika Düşünelim) 🤔
Olasılık, bir şeyin olma ihtimalini sayılarla ifade etmektir. Mesela, “Bugün yağmur yağar mı?” ☔ diye sorduğunda, hava durumu “Yüzde 70 ihtimalle yağar” derse, bu bir olasılıktır. Matematikte bunu 0 ile 1 arasında bir sayı olarak yazarız:
- 0 = Hiç olmaz. 😞
- 1 = Kesin olur. 🎉
Mini Soru: ☕
Sabah uyandığında kahvaltıda çay mı kahve mi içeceğini seçiyorsun. İkisini de eşit seviyorsan, çay içme ihtimalin kaçtır?
(Cevap aşağıda, ama önce düşün!)
Cevap: 2 seçenek var (çay, kahve), eşit şans varsa çay içme ihtimalin 1/2 = 0,5. ✅
2. Temel Kuralı Kapalım: Olasılık Formülü 📐
Olasılık = (İstediğimiz durumların sayısı) / (Toplam durumların sayısı)
Kısaca: P = İstenen / Toplam
Örnek 1: Zar Atalım! 🎲
Bir zar attığında 6 gelme ihtimali nedir?
- Zarın 6 yüzü var (1, 2, 3, 4, 5, 6) → Toplam durum = 6
- 6 gelmesini istiyoruz → İstenen durum = 1
- Olasılık = 1 / 6 ≈ 0,17
Yani her attığında 6 gelme şansı %17 civarı! 🌈
Sen Deneyelim:
Bir zar attığında 4 gelme ihtimali nedir?
- Toplam durum: …………
- İstenen durum: …………
- Olasılık: …………
(Cevap: 1/6, aynı mantıkla çözdün mü? 😊)
3. Günlük Hayattan Bir Oyun: Torba Çekilişi 🎁
Bir torbada 3 kırmızı 🔴, 2 mavi 🔵 top var (toplam 5 top). Gözün kapalıyken bir top çekeceksin.
Soru: Kırmızı top çekme ihtimalin nedir?
- Toplam durum: 3 kırmızı + 2 mavi = 5
- İstenen durum: 3 kırmızı
- Olasılık = 3 / 5 = 0,6 (%60 şansın var! 🎉)
Sen Çöz:
Aynı torbadan mavi top çekme ihtimalin nedir?
- Toplam: …………
- İstenen: …………
- Olasılık: …………
(Cevap: 2/5 = 0,4, tebrikler mi? 🥳)
4. Biraz Eğlenelim: Telefon Şifresi Tahmini 📱
Telefonunda 4 rakamlı bir şifre var (0’dan 9’a kadar rakamlar). Arkadaşın şifreni tahmin etmeye çalışıyor.
Soru: Doğru şifreyi ilk seferde bulma ihtimali nedir?
- Toplam durum: 0000’dan 9999’a kadar → 10 × 10 × 10 × 10 = 10,000
- İstenen durum: Sadece 1 doğru şifre
- Olasılık = 1 / 10,000 = 0,0001
(Ufak bir şans ama imkansız değil! 😂)
Sen Tahmin Et:
3 rakamlı bir şifre olsaydı (000-999), ihtimal ne olurdu?
- Toplam: …………
- İstenen: …………
- Olasılık: …………
(Cevap: 1/1000 = 0,001, daha mı kolay? 😉)
5. Mini Test: Şansını Zorla! (3 Soru, 10 Dakika) ⏰
Her soruyu çöz, doğru yaparsan aşağıdaki yıldızlardan birini boya!
- Bir deste kağıttan (52 kağıt) bir tane çekiyorsun. Kupa (13 tane var) çekme ihtimalin nedir? ♠️
- Cevap: ………… (İpucu: 13/52 = 1/4 = 0,25)
- Bir kutuda 4 kalem var: 2 siyah ✒️, 1 kırmızı 🖍️, 1 mavi 🖌️. Siyah kalem çekme ihtimalin nedir?
- Cevap: ………… (İpucu: 2/4 = 1/2 = 0,5)
- Bir zar attığında çift sayı (2, 4, 6) gelme ihtimali nedir? 🎲
- Cevap: ………… (İpucu: 3/6 = 1/2 = 0,5)
Yıldızlarını Boya! 🌟
Her doğru cevap için bir yıldızı dijital olarak boya (PDF’de kalem aracıyla veya tablette renk seçerek) ya da kalemle doldur:
⭐ ⭐ ⭐
- Dijital Boyama: Bir tablet kullanıyorsan (mesela iPad’de GoodNotes), yıldızı seçip renk doldur! 🎨
- Kağıt Üzerinde: İstediğin renkle boya (sarı, mavi, kırmızı ne istersen)! 🖌️
- 3 yıldız boyadıysan harikasın! 🎉
- 2 yıldız boyadıysan çok iyi! 👍
- 1 yıldız boyadıysan bir daha deneyelim,一緒に (birlikte) çözeriz! 🤝
6. ÖSYM Bunu Sorar! (Gerçek Sınav Tadında Sorular) 📝
ÖSYM, olasılıkta genelde torba, zar veya kart çekme gibi basit ama dikkat gerektiren sorular sorar. Hadi deneyelim!
Soru 1:
Bir torbada 5 beyaz ⚪, 3 siyah ⚫ top var. Rastgele bir top çekildiğinde bunun beyaz olma olasılığı nedir?
- Toplam: …………
- İstenen: …………
- Olasılık: …………
(Cevap: 5/8, ÖSYM böyle sorar, dikkat et toplamı doğru hesapla! ✅)
Soru 2:
Bir zar iki kez atılıyor. İlk atışta 3, ikinci atışta 5 gelme olasılığı nedir? 🎲
- İlk atış: 3 gelme ihtimali = …………
- İkinci atış: 5 gelme ihtimali = …………
- Toplam olasılık: …………
(Cevap: 1/6 × 1/6 = 1/36, ÖSYM bağımsız olayları çarpmayı sever! 😎)
Soru 3:
Bir kutuda 2 kırmızı 🔴, 3 yeşil 🟢, 1 mavi 🔵 top var. Rastgele çekilen bir topun yeşil olmama olasılığı nedir?
- Toplam: …………
- Yeşil olmayan (kırmızı + mavi): …………
- Olasılık: …………
(Cevap: 3/6 = 1/2, ÖSYM “olmazsa” diye tersini sorabilir! 🤓)
7. Bonus: Gerçek Hayatta Olasılık 🌍
Diyelim ki TYT’den 20 net yaptın ve bir soru daha çözmek istiyorsun. Sorunun doğru olma ihtimali %50 diyelim (tahminle bile bu mümkün).
- Şu anki net: 20
- Doğru yaparsan: 20,5 net 🚀
- Yanlış yaparsan: 19,75 net (çünkü 4 yanlış 1 doğruyu götürür) 😅
Soru: Netini artırma ihtimalin nedir? - Cevap: %50 (0,5), çünkü ya doğru ya yanlış!
Sen Düşün:
2 soru daha çözsen ve her birinin doğru olma şansı %50 olsa, ikisini de doğru yapma ihtimalin nedir?
(İpucu: 0,5 × 0,5 = 0,25, yani %25)
Tebrikler, Olasılığı Kapmaya Başladın! 🎉
Bu kağıdı bitirdiysen, olasılığın temelini ve ÖSYM’nin nasıl soru sorduğunu öğrendin demektir. Şimdi kendine bir ödül ver (mesela en sevdiğin şarkıyı dinle 🎶) ve yarın bir adım daha atalım. Soruların varsa bana sor,一緒に (birlikte) çözeriz! 🤗
Günlük Hedef:
- Bu kağıdı 20-30 dakikada bitir. ⏳
- 1-2 örnek daha internetten bulup çöz (mesela “TYT olasılık soruları” ara). 🔍
- Kendine “Matematik o kadar da zor değilmiş!” de! 💪